Ερωτοαπαντήσεις για τη σεξουαλική ζωή των εφήβων
1)Ποιες πηγές πληροφόρησης θεωρείτε πως έχουν οι νέοι στην Ελλάδα σχετικά με το θέμα σεξουαλική συμπεριφορά και προφύλαξη εκτός της οικογένειάς τους;
Σε ότι αφορά τις πηγές ενημέρωσης των νέων σε θέματα που αφορούν τη σεξουαλική συμπεριφορά, την αντισύλληψη και την αποφυγή των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων (ΣΜΝ), πρωταρχικές πηγές είναι οι φίλοι, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης - κυρίως το Διαδίκτυο και η οικογένεια, ενώ ο γυναικολόγος φαίνεται ότι γίνεται σημαντικό συμβουλευτικό μέσο μόνο μετά την ηλικία των 25 ετών. Σε έρευνες εφήβων στο ελληνικό πληθυσμό (Αντωνιάδης και συν) το 58% του δείγματος αναφέρει ότι είχε ενημερωθεί πριν την ηλικία των 15 ετών με πηγές ενημέρωσης: τους φίλους (59%), την οικογένεια (31%), τα βιβλία-περιοδικά (10%), ενώ σε άλλη έρευνα του τμήματος Επισκεπτών και Επισκεπτριών Υγείας του ΤΕΙ Αθήνας, κύριες πηγές ενημέρωσης αναφέρονται οι φίλοι σε ποσοστό 66,8%, οι γονείς σε ποσοστό 60,3% και τα βιβλία-φυλλάδια σε ποσοστό 59,6%, ενώ οι επαγγελματίες υγείας δηλώθηκαν από 3,3%. Φαίνεται λοιπόν πως οι πληροφορίες των νέων για τη σεξουαλική συμπεριφορά και τα θέματα αντισύλληψης προέρχονται κυρίως από συμμαθητές και φίλους τους, που και οι ίδιοι έχουν ελλιπή ενημέρωση. Οι έφηβοι, δεν συζητούν με τους γονείς τους και τους καθηγητές τους γι’ αυτά τα θέματα σε αυτή την ηλικία που είναι κρίσιμη η πληρέστερη ενημέρωσή τους.
2)Πόσο σημαντικό θεωρείτε το ρόλο της πολιτείας στο θέμα της ενημέρωσης και της προστασίας των νέων όσον αφορά την μετάδοση σοβαρών ασθενειών, ποια θα πρέπει να είναι η στάση της;
Η πολιτεία είναι υπεύθυνη για την δημιουργία και κατάρτιση προγραμμάτων σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία.
3)Πιστεύετε πως πρέπει να καθιερωθεί ειδικό μάθημα στα σχολεία και από ποια ηλικία;
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των νέων, ως μία συμβουλευτική διαδικασία που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη της προσωπικότητας τους, θεωρούμε ότι μπορεί και πρέπεινα αποτελέσει τον κύριο άξονα προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στη Β’ θμια εκπαίδευση. Έχει αποδειχτεί ότι η άγνοια και η στρεβλή ενημέρωση - κυρίως σήμερα με την πορνογραφική διάσταση της εικόνας, που πολλές φορές προβάλλουν ανεξέλεγκτα τα ΜΜΕ και το Διαδίκτυο - δημιουργούν τεράστια προβλήματα στην ψυχοσεξουαλική, συναισθηματική καικοινωνική ανάπτυξη των εφήβων με περαιτέρω αρνητικέςεπιπτώσεις στις διαφυλικέςκαι τις ενδοοικογενειακές σχέσεις που θα αναπτύξουν στο μέλλον. Η προσέγγιση τους θα πρέπει να γίνει με βάση:
α.Τη βιολογική διάσταση σχετικά με την ανατομία και τη φυσιολογία της αναπαραγωγικής σεξουαλικής λειτουργίας. Είναι απαραίτητο νααναπτυχθούν θέματα που αναφέρονται στην ανατομία και φυσιολογία του γεννητικού συστήματος του άνδρα και της γυναίκας, στην υγιεινή του σώματος , τη λειτουργία της ερωτικής σχέσης, τη γονιμοποίηση, την κύηση και τον τοκετό, τις διαταραχές και τιςδυσλειτουργίες τουανθρώπινου γεννητικούσυστήματος, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα με έμφαση κυρίως σήμερα στο AIDS κ.λ.π.
β. Την κοινωνική διάσταση , ώστε οι νέοι να κατανοήσουν και να συνειδητοποιήσουν τη διαφορετικότητα - συμπληρωματικότητα του ρόλου των δύο φύλων, γεγονός που θα τους βοηθήσει στη ανάπτυξη της υπευθυνότητας όχι μόνο για τον εαυτό τους, αλλά και προς το άλλο φύλο.
γ. Τη συναισθηματικήδιάστασηκαι τη διάσταση των ανθρώπινων σχέσεων,με στόχο την επικοινωνία, συντροφικότητα και τον αλληλοσεβασμό ανάμεσαστο νέο και τη νέα, τα βιοψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά των εφήβωνστις σχέσειςμε τους γονείς τους και τους συνομήλικους τους.
δ. Τη νομική διάστασητων ανθρώπινων σχέσεων, ώστε να αποφύγουν μορφές, συνέπειεςεφηβικής παραβατικότητας που σχετίζονται με τις ερωτικές, σεξουαλικές σχέσειςτους.
Η αποτελεσματικότητα ενός προληπτικού προγράμματος σεξουαλικής αγωγής πιστεύω ότι θα βοηθούσε και θα προετοίμαζε τους νέους να αντιμετωπίσουν στο παρόν και στο μέλλον προβλήματα, όπως είναι οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες στηνπρόωρη ηλικία, οι εκτρώσεις που ίσως μπορεί να καταδικάσουν τη νέα μελλοντικά, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα καιτα θέματα της σεξουαλικής κακοποίησης (σεξουαλική παρενόχληση, κακοποίηση, βιασμός).
4) Ποια υπουργεία θα ήταν καταλληλότερα να αναλάβουν το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής και με ποιο τρόπο; Ποιους θεωρείτε καταλληλότερους να διδάξουν τη σεξουαλική αγωγή στους νέους , τους δασκάλους, ή ειδικούς συνεργάτες, ή ψυχολόγους Υπουργείων Αγωγής Υγείας;
Η συνεργασία των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας κρίνεται απαραίτητη για την κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος σεξουαλικής αγωγής. Ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι σηµαντικός τόσο για τους µαθητές, τους γονείς αλλά και το ευρύτεροκοινωνικό περιβάλλον. Στη σεξουαλική αγωγή η προσωπικότητα της εκπαιδευτικού είναι σηµαντική.Η σεξουαλικότητα αγγίζει τις πιο προσωπικές διαστάσεις της ανθρώπινης προσωπικότητας. Ενώ η σεξουαλική αγωγή αφορά θέµατα ανατοµίας, φυσιολογίας, βιολογίας ταυτόχρονα θίγει και ζητήµατα αυτο-αντίληψης, φύλων, διαφυλικών σχέσεων, τρόπου ζωής, θρησκευτικών πεποιθήσεων, ηθικών κανόνων και πολλά άλλα. Εποµένως είναι ιδιαίτερα σηµαντικό να µπορεί η εκπαιδευτικός να καλλιεργήσει στους νέους ανθρώπους γνώσεις, ικανότητες και συµπεριφορές που από τη µια µεριά θα γίνουν οδηγός στο ταξίδι για την ανακάλυψη και καλλιέργεια της ταυτότητάς τους και από την άλλη θα τους προσφέρουν τη δυνατότητα να ζήσουν µια υγιή ζωή.
Μπάρλου Έφη, Άρτεμις Κ. Τσίτσικα
Έγγραφα
erotoapantiseis-gia-ti-seksoualiki-zoi-ton-efibon.doc