Προτάσεις και λύσεις για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου

Με δεδομένο τον ψηφιακό αναλφαβητισμό των γονέων, την έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης στα σχολεία, καθώς και την ανάγκη επιμόρφωσης των επαγγελματιών που ασχολούνται με τα παιδιά και τους εφήβους (εκπαιδευτικοί ,ιατροί, επαγγελματίες ψυχικής υγείας), το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει πραγματοποιήσει σειρά δράσεων που σκοπό έχουν να προάγουν τους κανόνες του αφαλούς διαδικτύου, με ρεαλιστικό τρόπο έχοντας πάντα σα δεδομένο τη χρησιμότητα του διαδικτύου στην καθημερινότητα των παιδιών και των εφήβων.

Ένα αξιοσημείωτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η Συμβουλευτική Γραμμή Βοηθείας για θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο «υποΣΤΗΡΙΖΩ» 80011 80015 που λειτουργεί ήδη τρία χρόνια. Η Γραμμή στελεχώνεται από εξειδικευμένους παιδοψυχολόγους και λειτουργεί εργάσιμες μέρες και ώρες (9:00-15:00) χωρίς χρέωση. Η Γραμμή εντάσσεται στη δράση Helplineτου Ευρωπαϊκού προγράμματος saferinternet που πραγματοποιείται σε 30 κράτη σε όλη την Ευρώπη. Είναι μέλος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου μαζί με την δράση ενημέρωσης saferinternet.gr και την γραμμή καταγγελιών safeline.gr. Στην Ελλάδα η προσπάθεια αυτή στηρίζεται από τον Ο.Τ.Ε.

Η Γραμμή έχει δεχτεί συνολικά περισσότερες από δυο χιλιάδες κλήσεις από γονείς, εφήβους, εκπαιδευτικούς και ειδικούς με αιτήματα σχετικά με την προστασία από τους κινδύνους του διαδικτύου. Το μεγάλο πλεονέκτημα της Γραμμής ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ είναι η δυνατότητα παραπομπής περιστατικών που χρήζουν άμεσης παρέμβασης στις δομές της Μ.Ε.Υ. προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι λειτουργείΤμήμα Ασφαλούς Χρήσης-Κατάχρησης Διαδικτύου για εφήβους, στελεχωμένο από ομάδα ειδικών καθώς και Τμήμα Συμβουλευτικής Οικογένειας .

Τον Ιούνιο του 2010 υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Υπουργού Παιδείας κας Άννας Διαμαντοπούλου και των (Διευθυντής: Καθηγητής Δημήτριος Καφετζής και Επιστ. Υπεύθυνος: Λέκτορας Εφηβικής Ιατρικής Άρτεμις Τσίτσικα) για θέματα ασφάλειας του διαδικτύου και δημιουργήθηκε και η σχετική επιτροπή. Στο πλαίσιο του μνημονίου, έχουν επισκεφτεί περισσότερα από 200 σχολεία και έχουν συμβάλλει στην ενημέρωση 30000 παιδιών, έχουν δε συμμετάσχει στην εκπαίδευση 3000 εκπαιδευτικών. Επίσης Μνημόνιο Συνεργασίας έχει υπογραφτεί με την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και εδώ και τρία χρόνια υπάρχει στενή συνεργασία με το διαδημοτικό δίκτυο υγείας και με πολλούς δήμους, συλλόγους , κτλ.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η χώρα μας είναι η συντονίστρια της πρώτης μεγάλης ευρωπαϊκής έρευνας με θέμα τη μελέτη συμπεριφορών εξάρτησης (EUNETADB) πουγίνεται σε επτά κράτη (Γερμανία ,Πολωνία, Ισλανδία, Ρουμανία, Ισπανία, Ολλανδία, Ελλάδα) στο πλαίσιο του προγράμματος SAFERINTERNET.

Συμπερασματικά, όταν ο τρόπος πλοήγησης στο διαδίκτυο δεν είναι ασφαλής οδηγούμαστε σε επικίνδυνες συμπεριφορές στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, τη δήθεν «κοινωνικότητα» που αναπτύσσεται στα μέσα αυτά, τα προβλήματα επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια , την απόλυτη «μαγεία του μέσου» και τις δραστηριότητες που θυσιάζονται στο βωμό των παραπάνω. Τα αναφερόμενα επιτάσσουν την αναγκαιότητα να αλλάξουμε την κατάσταση στη χώρα μας και αυτό θα μπορούσε να γίνει σε δυο επίπεδα:

Øνα ενημερώσουμε για τη χρησιμότητα του διαδικτύου στη ζωή των παιδιών, για τους κανόνες σωστής χρήσης και την αναγκαιότητα να κερδίσουν οι γονείς την εμπιστοσύνη των παιδιών τους και στο «διαδικτυακό κόσμο». Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι φορείς που ασχολούνται με τα συγκεκριμένα θέματα πρέπει να βοηθήσουν στην κατεύθυνση αυτή με ισόρροπη ενημέρωση χωρίς κινδυνολογία και εντυπωσιασμό, γιατί στην περίπτωση αυτή το μόνο που καταφέρνουμε είναι να δαιμονοποιήσουμε το διαδίκτυο και να συμβάλλουμε στη φοβική συμπεριφορά των γονέων στον εικονικό κόσμο και σε μεγαλύτερη έκθεση των παιδιών σε κινδύνους.

ØΟι επιστήμονες υγείας και οι εκπαιδευτικοί είναι σημαντικό να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των παιδιών σε θέματα χρήσης του διαδικτύου, ώστε τα παιδιά να μπορούν να μοιραστούν τόσο τα προβλήματαπου αντιμετωπίζουν από φαινόμενα παρενόχλησης και εκφοβισμού όσο και τους λογούς που τα οδηγούν σε ακραίες συμπεριφορές στο συγκεκριμένο μέσο.

Βασικό εφόδιο πέρα από τη γνώση και την εμπειρία σε θέματα ψυχοκοινωνικής υγείας των παιδιών και των εφήβων είναι η δια βίου εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας στο διαδικτυακό κόσμο και τις συνήθειες και συμπεριφορές που αναπτύσσουν εκεί οι νέοι. Το πρόγραμμα ΕΣΠΑ εκπαίδευσης επαγγελματιών υγείας σε θέματα «εξάρτησης» του διαδικτύου και άλλων κινδύνων του διαδικτύου «Αριάδνη»κινείται στην παραπάνω κατεύθυνση. (http://elearn.elke.uoa.gr/ariadni/)

Πίνακας 14.1

Συνεργασία φορέων για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου

1. Η ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ (εφαρμογή ορίων, συμμετοχή σε άλλες δραστηριότητες κ.λπ)

2. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (εκμάθηση ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου, ενημέρωση για τα φαινόμενα κατάχρησης, παρενόχλησης κ.λπ.)

1.ΤΑ ΜΜΕ (ενημέρωση με αντικειμενικό τρόπο, χωρίς άρωμα reality)

2.Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ (νομικό πλαίσιο για τη λειτουργία των internet café, προγράμματα πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης στα σχολεία, εκπαίδευση γονέων κ.α.)

Άρτεμις Κ. Τσίτσικα

Έγγραφα

protaseis-kai-luseis-gia-tin-asfali-xrisi-tou-diadiktuou.doc