Χρήση πορνογραφικού υλικού στο διαδίκτυο
Πορνογραφία και διαδίκτυο
Η διαδικτυακή πορνογραφία διαθέτει κοινά χαρακτηριστικά με τις «παραδοσιακές» μορφές πορνογραφίας, αλλά παρουσιάζει και σαφείς ιδιαιτερότητες, που την διακρίνουν από αυτές. Βασικά, η ηλεκτρονική πορνογραφία διαθέτει εύκολη και σχετικά ανέξοδη προσβασιμότητα σε εκατομμύρια χρήστες, εγκαθιστά σχέση διαντίδρασης με τον χρήστη, και ο χρήστης μπορεί εύκολα να γίνει ταυτόχρονα διακινητής ή παραγωγός σχετικού υλικού. Επίσης, η ηλεκτρονική πορνογραφία αποτελεί ταυτόχρονα μέσο μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας, όπου το εικονικό διαπλέκεται με το πραγματικό, μέσω της δυνατότητας που παρέχει για άμεση επικοινωνία, ανταλλαγή απόψεων, ακόμα και off-line γνωριμίες και σχέσεις. Να σημειωθεί ότι αν και το πορνογραφικό περιβάλλον είναι εικονικό για τον χρήστη τη στιγμή που το επισκέπτεται, ταυτόχρονα είναι πραγματικό για τους πρωταγωνιστές του σε κάποιο άλλο τόπο ή χρόνο, ενώ μπορεί να γίνει πραγματικό και για τον χρήστη, εάν αυτός το θελήσει, μέσω της δυνατότητας άμεσης επικοινωνίας του με τους παραγωγούς. Η ανωνυμία την οποία προσφέρει το διαδίκτυο θεωρείται ότι αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους λόγους επίσκεψης των πορνογραφικών δικτυακών τόπων, αλλά και της δικτυακής σεξουαλικής εξάρτησης, όπως θα αναλυθεί σε επόμενο κεφάλαιο. Η ανωνυμία και η συνακόλουθη ελαχιστοποίηση κοινωνικού στιγματισμού προσφέρει τη δυνατότητα στο χρήστη να επιλέξει ρόλους, προσωπεία και σεξουαλικές τακτικές που συνιστούν κρυφές, ή καταπιεσμένες του επιθυμίες και φαντασιώσεις. Ο χρήστης των πορνογραφικών δικτυακών τόπων βιώνει χάρη στην ανώνυμη και απρόσωπη εμπλοκή του συναισθήματα εμπιστοσύνης, αποδοχής και άνεσης, έχει αίσθηση μεγαλύτερου ελέγχου των σχέσεων στις οποίες εμπλέκεται και παράλληλα μεγαλύτερη ευχέρεια πειραματισμών.
Το προφίλ των χρηστών διαδικτυακής πορνογραφίας
Έχουν προταθεί οι εξής τρεις κατηγορίες χρηστών: οι χρήστες για ψυχαγωγία (recreational users), οι οποίοι επισκέπτονται τα σχετικά sites από περιέργεια και για λόγους διασκέδασης, οι χρήστες υπό κίνδυνο (at risk users), οι οποίοι διαμορφώνουν μια καταναγκαστική σχέση με την ηλεκτρονική πορνογραφία, η οποία επιδρά και στην off-line ερωτική τους συμπεριφορά, και οι σεξουαλικά παθολογικά χρήστες (sexual compulsive users), οι οποίοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να εκφράσουν τις παθολογικές, ή παρεκλίνουσες σεξουαλικές τους προτιμήσεις και να δικτυωθούν με αντίστοιχους άλλους χρήστες. Οι δικτυακοί πορνογραφικοί τόποι και ιδίως εκείνοι, που διακινούν σκληρό πορνογραφικό υλικό ειδικού ενδιαφέροντος (είτε με ειδικές κατηγορίες συμμετεχόντων, ή με διάφορες παραφιλικές εκφράσεις και τακτικές) λειτουργούν ως ιδιόμορφες εικονικές «κοινότητες», στις οποίες μετέχουν υπό καθεστώς ανωνυμίας χιλιάδες χρήστες. Η επικοινωνία μεταξύ των χρηστών γίνεται κατά κύριο λόγο μέσω ανταλλαγής e-mails, μέσω chat rooms. Συνίσταται δε στην ανταλλαγή σχετικού πορνογραφικού υλικού, στην ανταλλαγή απόψεων, φαντασιώσεων και εμπειριών, αλλά και σε σύναψη on-line σεξουαλικής υφής σχέσεων, με τη χρήση ηλεκτρονικών οπτικών μέσων (βιντεοκάμερας) εγκατεστημένων στον προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή του καθενός. Η επαφή ατόμων με πορνογραφικό υλικό, μπορεί να τα επηρεάσει και να τα οδηγήσει σε αντικοινωνική συμπεριφορά, ανη επαφή αυτή λαμβάνει χώρα για μακρύ χρονικό διάστημα. Η παρακολούθηση ταινιών πορνογραφικού περιεχομένου μπορεί να προκαλέσει και να καλλιεργήσει σεξουαλικά πρότυπαβίας, ψυχρότητας και ψυχολογικής πίεσης,αφού η πλειοψηφία των ταινιών πορνογραφίας αναπαράγουν συνήθως τέτοιες σκηνές βίας. Η ανωνυμία που απολαμβάνει ο χρήστης πορνογραφικών δικτυακών τόπων θεωρείται ένα από τα κυριότερα «συστατικά» αυτής της εξάρτησης. Η ανωνυμία, η προσβασιμότητα και η προσφορότητα θεωρούνται ως οι βασικοί παράγοντες κινδύνου να αναπτυχθεί διαδικτυακή σεξουαλική εξάρτηση. Οι χρήστες που έχουν ιδιαίτερα χαμηλή αυτοεκτίμηση, σοβαρά αρνητική εικόνα για το σώμα τους, παρουσιάζουν σεξουαλική δυσλειτουργικότητα (ψυχολογική, ή οργανική) και έχουν ήδη εγκατεστημένη σεξουαλική εξάρτηση συνιστούν ομάδα υψηλής επικινδυνότητας να εμφανίσουν και διαδικτυακή σεξουαλική εξάρτηση.
Το προφίλ των χρηστών παιδικής διαδικτυακής πορνογραφίας
Παιδική πορνογραφία είναι η αναπαραγωγή σεξουαλικών εικόνων με αντικείμενο παιδιά. Υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών ή με τη χρήση βίας, ανήλικα αγόρια και κορίτσια υποχρεούνται να συμμετέχουν σε σεξουαλικές πράξεις μεταξύ τους, με ενήλικες, ακόμη και με ζώα. Η Ιαπωνία κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή πορνογραφικού υλικού, το οποίο διοχετεύεται σε όλον τον κόσμο, ενώ οι Φιλιππίνες «προμηθεύουν» τις Ηνωμένες Πολιτείες με παιδιά για τον σκοπό αυτό. Η πλειοψηφία των ταινιών που διακινούνται στο διαδίκτυο με παιδική πορνογραφία παρουσιάζουν παιδιά που κατάγονται από Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική ενώ οι ενήλικοι άνδρες που τα κακοποιούν φαίνεται να προέρχονται τις περισσότερες φορές από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Παράγονται κυρίως σε χώρες όπως οι Φιλιππίνες, η Ινδία, το Βιετνάμ, αλλά και σε χώρες του λεγόμενου ανατολικού μπλοκ. Οι παιδόφιλοι διακινητές παιδική πορνογραφία, εντοπίζουν παιδιά τα οποία παρενοχλούν σεξουαλικά, κάνοντας τους ανάρμοστες σεξουαλικές προτάσεις, επικοινωνούν με άλλους παιδόφιλουςκαι παρουσιάζονταιστα Chat rooms ως παιδιά και ως ενήλικες συγχρόνως. Μη ερχόμενοι σε άμεση σωματική επαφή με τα παιδιά αρνούνται πως διέπραξαν κάποιο αδίκημα και πως έκαναν κάτι κακό. Με το διαδίκτυο οι παιδόφιλοι μπορούν να παρουσιάζουν πλευρές του εαυτού τους που αλλιώς θα παρέμεναν κρυμμένες ή αδρανείς. Tόσο η ανωνυμία όσο και ο παιχνιδιάρικος χαρακτήρας του διαδικτύου μπορεί να απελευθερώνει όλα τα είδη συμπεριφοράς (όπως την ενήλικη σεξουαλική συμπεριφορά) που διαφορετικά μπορεί να μην εκδηλώνονταν. Η παιδική πορνογραφία μέσω του διαδικτύου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την σεξουαλική διέγερση και την άρση πιθανών αναστολών, καθώς και στην αποπλάνηση των παιδιών δια της χειραγώγησης σεξουαλικών φαντασιώσεων και του αυνανισμού. Αυτές οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης ποικιλοτρόπως.
Έχει προταθεί η παρακάτω τυποποίηση των ατόμων που ενέχονται στην παιδική πορνογραφία στο διαδίκτυο: Ο Ξεφυλλιστής (Browser). Γίνεται χωρίς να το επιδιώξει κάτοχος παιδικής πορνογραφίας υλικό το οποίο κρατάει από την στιγμή που βρίσκεται στην κατοχή του. Συνιστά αδίκημα, εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι ο χρήστης είχε πρόθεση να διατηρήσει στην κατοχή του το παράνομο αυτό υλικό. Σε περίπτωση που το υλικό έχει αποκτηθεί μέσω επίσκεψης σε δικτυακό τόπο που παρέχει ανάλογο πορνογραφικό υλικό, αδίκημα μπορεί να στοιχειοθετηθεί όταν έχουν γίνει επανειλημμένες επισκέψεις του χρήστη σε συγκεκριμένο διαδικτυακό τόπο όπου γίνεται διακίνηση παιδικής πορνογραφίας. Ο μη ασφαλής συλλέκτηςαγοράζει, μεταφορτώνει ή ανταλλάσσει την παιδική πορνογραφία διαμέσου κάθε διαθέσιμης πηγής πληροφοριών στο διαδίκτυο ή διαμέσου ομάδων συνομιλίας (chat rooms), όπου δεν επιβάλλονται περιορισμοί για την ασφάλεια των χρηστών. Αυτοί οι περιορισμοί περιλαμβάνουν συνήθως κωδικούς πρόσβασης, κρυπτογράφηση ή την απαίτηση να ανταλλαχτεί ένας ελάχιστος αριθμός εικόνων. Υπάρχει ένας υψηλότερος βαθμός δικτύωσης μεταξύ των μη-ασφαλών συλλεκτών απ' ό,τι μεταξύ των αλιευτικών πλοιαρίων. Ο ασφαλής συλλέκτης χρησιμοποιεί τους περιορισμούς ασφάλειας για να συλλέξει την πορνογραφία. Εκτός από την κρυπτογράφηση, μερικές ομάδες απαιτούν από κάθε χρήστη την υποβολή συγκεκριμένου αριθμού φωτογραφιών παιδικής πορνογραφίας πριν να γίνει μέλος σε αυτές.Οgroomer, είναι πρόσωπο που έχει αρχίσει την απευθείας σύνδεση, on line επαφή με ένα παιδί με την πρόθεση είτε να συμμετάσχει σε κυβερνοσέξ (cybersex) είτε σε κανονική σεξουαλική σχέση. Η παιδική πορνογραφία χρησιμοποιείται για να μειώσει τις αναστολές του παιδιού – ώστε να πειστεί αυτό να συμμετάσχει στη σεξουαλική δραστηριότητα. Σε αρκετά μέρη του κόσμου που το νομικό σύστημα έχει ασχοληθεί με το φαινόμενο, θεωρείται ότι η κοινοποίηση σε παιδιά κάθε είδους άσεμνου υλικού όπως πορνογραφικές εικόνες, με σκοπό να καταστήσει πιθανότερο ότι το παιδί θα συμμετάσχει στη σεξουαλική δραστηριότητα είναι εγκληματική πράξη. O Φυσικός Καταχραστής (Εκμεταλλευτής) συμμετέχει ενεργά στην κατάχρηση παιδικής πορνογραφίας για να ικανοποιήσουν το σεξουαλικό πόθο τους. Η σωματική κακοποίηση μπορεί να καταγραφεί για την προσωπική χρήση του καταχραστή αλλά δεν προορίζεται να διανεμηθεί περαιτέρω. O Παραγωγός παράγει υλικό παιδικής πορνογραφίας και το παρέχει σε άλλους χρήστες. Ο Διανομέας της παιδικής πορνογραφίας μπορεί να έχει ή να μην έχει σεξουαλικό ενδιαφέρον για την παιδική πορνογραφία, αλλά έχει ως σκοπό το οικονομικό όφελος.
Βιβλιογραφια
1.Ευθυμίου Κ και συν. Παιδοφιλία και διαδίκτυο. Στο Γιωτάκος Ο, Πρεκατέ Β. (Επιμ). «Σεξουαλική κακοποίηση, Μυστικό όχι πια», Εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα», 2006, σελ 340-359.
2.Γιωτάκος Ο. Σεξουαλική Κακοποίηση. Στο : Γιωτάκος Ο. (Επιμ). «Παρέμβαση στην Κρίση (crisis intervention): Επείγοντα Ψυχολογικά Προβλήματα» . Εκδόσεις «Αρχιπέλαγος», 2008, σελ 271-290.
3.Γιωτάκος Ο, Τσιλιάκου Μ,. «Βιασμός» , Εκδόσεις Αρχιπέλαγος, 2008.
4.Γιωτάκος Ο. Το ψυχοβιολογικό προφίλ των σεξουαλικών δραστών: αποτελέσματα ερευνών σε κρατούμενους για σεξουαλικά αδικήματα. Στο: Γιωτάκος Ο. Τσιλιάκου Μ, (Επιμ). «Ο Κύκλος της Κακοποίησης». Εκδόσεις «Αρχιπέλαγος», 2008, σελ 245-254.
5.Τσουβέλας Γ, Γιωτάκος Ο. Χρήση διαδικτύου και παθολογική εμπλοκή με το διαδίκτυο: Αποτελέσματα σε δείγμα φοιτητών. Ψυχιατρική, 22(3): 211-220.
6.Γιωτάκος Ο,Τσίτσικα Α. Κακοποίηση παιδιού και εφήβου. Στο: Γιωτάκος Ο, Τσιλιάκου Μ, Τσίτσικα Α, «Κακοποίηση παιδιού και εφήβου: ανίχνευση, αντιμετώπιση, πρόληψη», Εκδόσεις «Πεδίο», 2011, σελ 277-290.
7.Γιωτάκος Ο. «H Κακοποίηση στην Εφηβική Ηλικία». Στο: Τσίτσικα Α «Εφηβεία: Η ηλικία των μεταβολών και των δυνατοτήτων» , Εκδόσεις Πασχαλίδη, 2011, σελ 289-299.
8.TsitsikaΑΚ, CritselisΕ, KormasG; KonstantoulakiE; ConstantopoulosA;KafetzisD. Adolescentpornographicinternetsiteuse: A multivariate regression analysis of the predictive factors of use and psychosocial implications. Cyberpsychol Behav. 2009 Oct;12(5):545-50.
Ο. Γιωτάκος, Άρτεμις Κ. Τσίτσικα
Έγγραφα
xrisi-pornografikou-ulikou-sto-diadiktuo.doc