Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

Η διάγνωση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) είναι συχνότερη στους σεξουαλικά δραστήριους εφήβους σε σχέση με τους ενήλικες.

25% των εφήβων αναπτύσσουν ΣΜΝ πριν την αποφοίτησή τους από το Λύκειο

ΚΟΡΙΤΣΙΑ:

• Εκτρόπιο
• Μειωμένη ανοσία του βλεννογόνου λόγω μικρής διάρκειας σεξουαλικής δραστηριότητας

ΚΑΙ ΤΑ 2 ΦΥΛΑ: 

• Μικρής διαρκείας σεξουαλικές σχέσεις
• Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι
• Έλλειψη πείρας, μη σχολαστική εφαρμογή αντισύλληψης

Στα κορίτσια διαγιγνώσκονται περισσότερα ΣΜΝ, σε σχέση με τα αγόρια, γιατί:

-Τραχηλικό εκτρόπιο

-Ανατομία γεννητικών οργάνων

-Συχνός έλεγχος ασυμπτωματικών κοριτσιών (Παπ τεστ, συνταγογράφηση αντισυλληπτικών)

Το προφυλακτικό ελαττώνει σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης των λοιμώξεων:

• HIV
• Γονοκοκκικής 
• Χλαμυδιακής (λιγότερο)

Στα ελκωτικά ΣΜΝ (έρπητας, σύφιλις) το προφυλακτικό προσφέρει κάποια προστασία, αλλά όχι πλήρη.

Παράγοντες που θέτουν τους εφήβους σε υψηλό κίνδυνο ΣΜΝ

Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι

Νεαρή ηλικία κατά την πρώτη επαφή

Σύντροφος με ΣΜΝ

Προηγούμενο ΣΜΝ

Καμία ή ασυνεπής χρήση προφυλακτικού

Ομοφυλοφιλία

1. ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ

Τα ποσοστά της λοίμωξης αυξάνουν στις ΗΠΑ

ΑΓΟΡΙΑ

• Ουρηθρίτις (δυσουρία και πυώδες έκκριμα)
• Επιδυδιμίτις

ΚΟΡΙΤΣΙΑ

• Πυώδης κολπική έκκριση ή ασυμπτωματικές
• Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου
• Λοιμώδης αρθρίτις (δεύτερο μετά τον S.aureus)
• Ασυμπτωματική φαρυγγίτις (μπορεί να είναι αναγκαία η παρεντερική θεραπεία με κεφτριαξόνη για να εκριζωθεί ο μικροοργανισμός από το στοματοφάρυγγα)
• Διάσπαρτη γονοκοκκική λοίμωξη:

-εμφανίζεται μετά από γονοκοκκική μικροβιαιμία

-πυρετός, αρθρίτις, ήπια ηπατίτις

-σπάνια: μηνιγγίτις, ενδοκαρδίτις, σπειραματονεφρίτις

-εμφανίζεται συχνότερα επί παρουσίας γονοκοκκικής φαρυγγίτιδας

Εφάπαξ (μίας δόσης) θεραπεία για γονοκοκκική τραχηλίτιδα και ουρηθρίτιδα

Κεφιξίμη, 400 mg από το στόμα, ή

Κεφτριαξόνη, 125 mg ενδομυϊκά, ή

Σιπροφλοξασίνη, 500 mg από το στόμα, ή

Οφλοξασίνη, 400 mg από το στόμα.

1. ΧΛΑΜΥΔΙΑΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ

Το συχνότερο μικροβιακό ΣΜΝ (5-10% των σεξουαλικά δραστήριων εφήβων)

ΑΓΟΡΙΑ

• Ουρηθρίτις (δυσουρία και πυώδες έκκριμα)
• Επιδυδιμίτις

ΚΟΡΙΤΣΙΑ

• Βλεννοπυώδης τραχηλίτις ή ασυμπτωματικές (80%) – συνιστάται η ανίχνευση ρουτίνας
• Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

Θεραπεία για χλαμυδιακή τραχηλίτιδα και ουρηθρίτιδα

Αζιθρομυκίνη, 1 mg εφάπαξ από του στόματος

Δοξυκυκλίνη, 100 mg δις ημερησίως για 7 ημερες

*Η ΦΝΠ και η επιδυδιμίτις απαιτούν επιπρόσθετη θεραπεία

1. ΤΡΙΧΟΜΟΝΑΔΩΣΗ

Trichomonas vaginalis, μονοκύτταρο μαστιγοφόρο πρωτόζωο

ΑΓΟΡΙΑ

• Ήπια δυσουρία ή έκκριμα
• Ασυμπτωματικοί

ΚΟΡΙΤΣΙΑ

• Αφρώδες δύσοσμο πρασινοκίτρινο κολπικό έκκριμα, δυσουρία, κνησμός
• Κλασικός τράχηλος-«φράουλα»-σπάνια

Διάγνωση: άμεση μικροσκόπηση (70% ευαισθησία)

Καλλιέργεια (σπάνια χρειάζεται, αποτέλεσμα σε 5-7 ημέρες)

Θεραπεία: μετρονιδαζόλη εφάπαξ 2 mg ή 500mg x 2 για 7 ημέρες

Αντιμετώπιση συντρόφου

Απαγορεύεται το αλκοόλ

*Η τριχομονάδωση προκαλεί σημαντική φλεγμονή των γεννητικών οργάνων και αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV.

*Στην έγκυο αυξάνει και τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού ή πρώιμης ρήξης των υμένων

1. ΕΡΠΗΤΑΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

• Πρωτοπαθής λοίμωξη:

-επώδυνες φυσαλιδώδεις βλάβες που εξελίσσονται σε έλκη

-βουβωνική λεμφαδενοπάθεια

-πυρετός, κακουχία, μυαλγίες

-διάρκεια 2-4 εβδομάδες

-λανθάνουσα φάση στα γάγγλια της σπονδυλικής στήλης

• Δευτεροπαθής λοίμωξη:

-Ηπιότερα και λιγότερα συστηματικά συμπτώματα

-μικρότερης διάρκειας

*Τα περισσότερα άτομα που έχουν μολυνθεί είναι ασυμπτωματικά

*Η λοίμωξη μπορεί να μιμείται άλλες βλάβες (δερματίτιδα εξ’επαφής, αλλεργία, μυκητίαση)

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

-Κλινική

-Καλλιέργεια

-Ειδικό αντίσωμα HSV-2

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Πρώτο κλινικό επεισόδιο

-ακυκλοβίρη, 400mg 3φορές ημερησίως x 7-10 ημέρες

Υποτροπιάζουσες εξάρσεις

-ακυκλοβίρη, 800 mg 2 φορές ημερησίως x 5 ημέρες

Ημερήσια κατασταλτική θεραπεία (>4-6 υποτροπές/έτος)

-ακυκλοβίρη, 400 mg 2 φορές ημερησίως

ΠΡΟΛΗΨΗ

-Μεταδίδουν και τα ασυμπτωματικά άτομα

-Τα προφυλακτικά δεν προφυλάσσουν πλήρως

-Απαραίτητη η ενημέρωση του συντρόφου

-Ένδειξη καισαρικής τομής

1. ΣΥΦΙΛΗ

Treponema pallidum

• Πρωτογενής: ανώδυνο έλκος στην περιοχή της λοίμωξης, εμφάνιση 10-90 ημέρες μετά τη λοίμωξη και εξαφάνιση 3-6 εβδομάδες μετά

• Δευτερογενής: μη κνιδωτικό εξάνθημα που συχνά εμφανίζεται σε παλάμες και πέλματα. Λεμφαδενοπάθεια, αλωπεκία και ίσως συστηματικά συμπτώματα (πυρετός, κακουχία, απώλεια βάρους)

• Λανθάνουσα λοίμωξη: πρώιμη ή όψιμη (> έτος), χωρίς συμπτώματα

• Τριτογενής λοίμωξη: εκφυλιστικές νευρολογικές μεταβολές, τύφλωση, ακουστικές και καρδιακές βλάβες.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Εξίδρωμα ή ιστός από το έλκος εξετάζονται με μικροσκόπηση σκοτεινού πεδίου ή άμεση εξέταση φθορίζοντος αντισώματος

Ορολογικές εξετάσεις:

RPR ή VDRL (χωρίς τρεπόνημα)-υψηλό ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων

FTA-ABS (με παρουσία τρεπονήματος)-δεν αντανακλούν τη δραστηριότητα της νόσου

Περιπτώσεις ψευδώς θετικών RPR ή VDRL:

-ρευματολογική νόσος

-λοίμωξη από HIV

-θυρεοειδίτις Hashimoto

-λέμφωμα

-οξεία λοίμωξη

-κίρρωση

-εθισμός σε ναρκωτικά

-μεγάλη ηλικία

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Πενικιλλίνη G

1 Μία ένεση βενζαθενικής πενικιλλίνης για πρωτογενή, δευτερογενή και πρώιμη λανθάνουσα σύφιλη.

2.Τρεις διαδοχικές εβδομαδιαίες δόσεις βενζαθενικής πενικιλλίνης για όψιμη λανθάνουσα και τριτογενή.

3. Καθημερινές IM ενέσεις για 10-14 ημέρες ή ενδοφλέβια θεραπεία σε συφιλιδική νευροπάθεια ή οφθαλμοπάθεια

1. HPV

Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων

Το συνηθέστερο ιογενές ΣΜΝ (50% των σεξουαλικά δραστήριων γυναικών και ανδρών)

Ασυμπτωματικοί και αδιάγνωστοι σε μεγάλο ποσοστό

30 ορότυποι:-6 και 11 προκαλούν κονδυλώματα

-16, 18, 31, 33, 35 έχουν συνδεθεί με ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Κονδυλώματα:

-χειρουργική αφαίρεση

-ποδοφυλλίνη

-κρυοθεραπεία

-ιντερφερόνη εντός της βλάβης

-χειρουργική με laser

Το άτομο απαλλάσσεται από τον ιό μήνες ή έτη μετά τη λοίμωξη.

1. ΗΠΑΤΙΤΙΣ Β

Μόλυνση μη εμβολιασμένου ατόμου

Α. Ερωτικός σύντροφος ατόμου που πάσχει από οξεία ηπατίτιδα Β

Β. Βρέφος που μέλος στην οικογένειά του νοσεί από ηπατίτιδα Β

Γ. Άτομα που τρυπιούνται με βελόνα αιμοληψίας φορέα ή πάσχοντος

Μέσα σε 48 h γίνονται εμβόλιο και υπεράνοση γ-σφαιρίνη

*Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει σε 14 ημέρες από τη μόλυνση.

1. ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ

• Λοίμωξη του ανώτερου γεννητικού συστήματος (σαλπιγγίτις, ενδομητρίτις, πυελική περιτονίτις)
• 20% των περιπτώσεων αφορά έφηβες
• Μια έφηβη έχει 10 φορές περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης ΦΝΠ, από μια ενήλικη.
• Συνήθως, προκύπτει ως ανιούσα γονοκοκκική ή χλαμυδιακή λοίμωξη ή μπορεί να εμπλέκονται αναερόβια και gram αρνητικά
• 15-40% των χλαμυδιακών και 9-15% των γονοκοκκικών λοιμώξεων του κατώτερου γεννητικού σωλήνα εξελίσσονται σε κλινικά συμπτωματική ΦΝΠ, αν δεν αντιμετωπισθούν.
• 75% εμφανίζονται τις πρώτες 7 ημέρες της εμμηνορρυσίας

Κριτήρια διάγνωσης:

-ευαισθησία κατώτερης κοιλίας

-ευαισθησία κατά την κίνηση του τραχήλου

-ευαισθησία των εξαρτημάτων

Επιπρόσθετα κριτήρια:

-πυρετός

-τραχηλικό ή κολπικό έκκριμα

-αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών ή αυξημένη CRP

-εργαστηριακή επιβεβαίωση τραχηλικής γονοκοκκικής ή χλαμυδιακής λοίμωξης

-παθολογική ή μετά από επαφή αιμορραγία

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Κλινική

Λαπαροσκόπηση και βιοψία

Δδ: κύστη ωοθήκης, έκτοπη κύηση, ενδομητρίωση, σκωληκοειδίτις

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΧΛΑΜΥΔΙΑΚΗΣ-ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗΣ

ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ: Οξεία έναρξη

Έντονα συμπτώματα

Κεραυνοβόλος πορεία

Αυξημένη θερμοκρασία

Λευκοκυττάρωση

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

-Βαριά νόσος κατά την προσέλευση

-Αβέβαιη διάγνωση

-Ανεπαρκής απάντηση στην εξωτερική αγωγή κατά την επίσκεψη επανεκτίμησης

-Κύηση

-HIV ή άλλη ανοσοανεπάρκεια

-σαλπιγγοωοθηκικό απόστημα ή άλλη μάζα εξαρτημάτων

-ανικανότητα της ασθενούς να συμμορφωθεί στο εξωτερικό θεραπευτικό σχήμα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Κεφοξιτίνη, 2 mg IV κάθε 6 ώρες και Δοξυκυκλίνη, 100 mg per os δις ημερησίως x 14 ημέρες

Κλινδαμυκίνη, 900 mg IV κάθε 8 ώρες και Γενταμυκίνη, δόση εφόδου (2 mg/kg) που ακολουθείται από δόση συντήρησης (1,5 mg/kg) κάθε 8 ώρες

• ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Κεφτριαξόνη, 250 mg IM, μία δόση και

Δοξυκυκλίνη, 100 mg per os δις ημερησίως x 14 ημέρες

Οφλοξασίνη, 400 mg από το στόμα δις ημερησίως x 14 ημέρες, και

Μετρονιδαζόλη, 500 mg από το στόμα δις ημερησίως x 14 ημέρες

*Η επανεκτίμηση μέσα σε 72 ώρες είναι απαραίτητη.

ΣΑΛΠΙΓΓΟΩΟΘΗΚΙΚΟ ΑΠΟΣΤΗΜΑ

Αντιμετώπιση με 7 τουλάχιστον ημέρες ενδοφλέβιας αγωγής

Ισχυρή κάλυψη και για αναερόβια

Χειρουργική επέμβαση:

-σε αμφοτερόπλευρο ΣΩΑ

-σε ΣΩΑ > 8 cm

-σε αποτυχία της αγωγής μετά από 72 ώρες

-σε ρήξη

ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ ΦΝΠ

Προστασία:

-Μέθοδοι φραγμού

-Σπερματοκτόνα

-Αντισυλληπτικά δισκία

Προδιάθεση:

-Ενδομήτρια συσκευή

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

• Χρόνιο πυελικό άλγος (20% ΦΝΠ)
• Έκτοπη κύηση (10%)
• Στειρότητα (30-40%)
• Υποτροπή (12-33%)

*Ο κίνδυνος στειρότητας αυξάνει με τον αριθμό των επεισοδίων ΦΝΠ και με την καθυστέρηση αναζήτησης φροντίδας.

Άρτεμις Κ. Τσίτσικα

Έγγραφα

seksoualikos-metadidomena-nosimata.doc