Ηπατίτιδα
Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
1.Τι είναι η ηπατίτιδα Α;
Η ηπατίτιδα Α είναι μια σοβαρή ασθένεια του ήπατος, που οφείλεται στον ομώνυμο ιό. Ο ιός της ηπατίτιδας Α (HΑV) απομονώνεται στα κόπρανα των ανθρώπων που πάσχουν από τη νόσο. Συνήθως μεταδίδεται με άμεση στενή επαφή με άτομα που πάσχουν, καθώς και μέσω της στοματικής οδού (τροφές ή πόσιμο νερό που περιέχει τον ιό HAV).
Η ηπατίτιδα Α μπορεί να προκαλέσει:
-ήπια ασθένεια με συμπτώματα παρόμοια με της γρίππης
-ίκτερο (κίτρινο χρώμα του δέρματος ή των οφθαλμών)
-έντονο στομαχικό άλγος και διάρροια
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκδήλωση της νόσου εξαρτάται και από την ηλικία του ατόμου. Για παράδειγμα, ενώ στα μικρά παιδιά τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια, σε μεγαλύτερα παιδιά ( >12 ετών) ή εφήβους μπορεί να εξελιχθεί σε πολύ σοβαρή νόσο, με συστηματικές εκδηλώσεις.
Πολλές φορές άτομα προσβεβλημένα από ηπατίτιδα Α χρήζουν νοσηλείας. (περίπου 1 στα 5)
Η νόσος αυτή μπορεί σπάνια να οδηγήσει και στο θάνατο (περίπου 3-5 θάνατοι ανά 1,000 περιπτώσεις ασθενών).
Η ηπατίτιδα Α είναι εξαιρετικά μεταδοτική νόσος, ιδιαίτερα ανάμεσα σε άτομα που διαμένουν στο ίδιο σπίτι.
Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α προλαμβάνει τη νόσο.
2.Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται και πότε;
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων των ΗΠΑ, το εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται σε :
▪ Όλα τα παιδιά μετά την ηλικία του 1 έτους (12-23 μηνών)
▪ Άτομα μεγαλύτερα του 1 έτους που πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με υψηλή ή μέτρια επίπτωση ηπατίτιδας Α, όπως για παράδειγμα το Μεξικό, χώρες της Ν.Αμερικής, η Ασία, η Αφρική και χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
▪ Παιδιά ή εφήβους, που διαμένουν σε χώρες με αυξημένη επίπτωση της νόσου, στις οποίες γίνεται υποχρεωτικός εμβολιασμός.
▪ Ομοφυλόφιλους άνδρες
▪ Άτομα που χρησιμοποιούν παλιές σύριγγες
▪ Άτομα με χρόνια νόσο του ήπατος
▪ Άτομα που λαμβάνουν
▪ Άτομα που εργάζονται σε ερευνητικά εργαστήρια που ασχολούνται με τον ιό HAV
Πρακτικά, στην Ελλάδα το εμβόλιο της ηπατίτιδας γίνεται συνήθως μετά την ηλικία των 12 ετών, και οπωσδήποτε μετά τα 2 έτη. Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α για παιδιά κάτω του 1 έτους.
Δόσεις εμβολίου:
Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α θα πρέπει να γίνεται σε 2 δόσεις, με μεσοδιάστημα 6-12 μήνες, η δεύτερη από την πρώτη.
Άτομα που πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρα με αυξημένη επίπτωση ηπατίτιδας Α, θα πρέπει να εμβολιάζονται τουλάχιστον 1 μήνα πριν το προγραμματισμένο τους ταξίδι, για καλύτερη προστασία.
Εναλλακτικά, όσοι εμβολιάζονται για πρώτη φορά σε διάστημα λιγότερο του 1 μηνός από το ταξίδι τους, μπορούν να κάνουν συμπληρωματικά ένεση ανοσοσφαιρίνης (IG), η οποία θα τους παρέχει άμεση, αν και προσωρινή, ανοσία.
Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Α μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και με άλλα εμβόλια.
3.Ποιοι δεν πρέπει να κάνουν το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α, ή θα πρέπει να το αναβάλλουν για αργότερα.
▪ Το εμβόλιο δεν πρέπει να γίνεται σε άτομα που έχουν εμφανίσει στο παρελθόν σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε κάποιο συστατικό του εμβολίου. Όλα τα εμβόλια κατά της ηπατίτιδας Α περιέχουν alum(???) και ορισμένα περιέχουν 2-φαινοξυαιθανόλη.
▪ Το ίδιο ισχύει για άτομα που έχουν εμφανίσει αλλεργική αντίδραση μετά από προηγούμενη δόση του εμβολίου.
▪ Άτομα που είναι μετρίως ή σοβαρά άρρωστα κατά τη στιγμή του προγραμματισμένου εμβολιασμού, είναι προτιμότερο να τον αναβάλλουν για μετά την ανάρρωσή τους. Αντίθετα, άτομα με ήπια γρίπη/κρύωμα μπορούν να εμβολιαστούν.
▪ Ενημερώστε το ιατρό σας σε περίπτωση που είστε έγκυος. Η ασφάλεια του εμβολίου σε εγκύους δεν έχει διευκρινιστεί επαρκώς. Ωστόσο, δεν έχει αποδειχθεί καμία βλαβερή επίδραση του εμβολίου στην έγκυο ή στο έμβρυο.
4.Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Α;
Τα εμβόλια, όπως και κάθε φάρμακο, έχουν δυνητικά παρενέργειες, όπως για παράδειγμα σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις. Ωστόσο, ο κίνδυνος ενός εμβολίου να προκαλέσει σοβαρή βλάβη ή και θάνατο είναι εξαιρετικά μικρός ή μηδαμινός.
Οι ενδεχόμενες παρενέργειες (σπάνιες και ήπιες στην πλειοψηφία τους) αντισταθμίζονται από τον κίνδυνο νόσησης με ηπατίτιδα Α, που μπορεί να καταλήξει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές. Γενικώς, οι περισσότεροι άνθρωποι που εμβολιάζονται δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα.
Ήπιες παρενέργειες του εμβολίου
-πόνος στο σημείο του εμβολιασμού, ο οποίος διαρκεί 1-2 ημέρες (περίπου σε 1 στα 6 παιδιά/εφήβους, και 1 στους 2 εμβολιασθέντες ενήλικες)
-πονοκέφαλος (1 στους 6 ενήλικες, και 1 στα 25 παιδιά)
-απώλεια όρεξης (περίπου 1 στα 12 παιδιά)
-κόπωση (περίπου 1 στα 14 παιδιά)
Εάν συμβεί κάποια από τις παραπάνω παρενέργειες, συνήθως αυτή διαρκεί 1-2 ημέρες.
Σοβαρές παρενέργειες του εμβολίου
- σοβαρή αλλεργική αντίδραση (εξαιρετικά σπάνια)
5.Τι κάνουμε σε περίπτωση σοβαρής αντίδρασης στο εμβόλιο
Τι θα πρέπει να προσέχουμε:
Οι γονείς και το ίδιο το άτομο που εμβολιάσθηκε θα πρέπει να έχουν αυξημένη επαγρύπνηση για οποιαδήποτε ασυνήθη κατάσταση, όπως υψηλό πυρετό, αλλαγή συμπεριφοράς, ή σημεία αλλεργικής αντίδρασης, όπως δυσχέρεια στην αναπνοή, βράγχος φωνής ή συριγμός, οίδημα του λάρυγγα, εξάνθημα, ωχρότητα, αδυναμία, ταχυπαλμία, ή ίλιγγος, μέσα σε χρονικά διάστημα λίγων λεπτών ή λίγων ωρών από τη στιγμή του εμβολιασμού.
Τι θα πρέπει να κάνουμε:
-Σε περίπτωση που σημειωθεί σοβαρή αντίδραση στο εμβόλιο, το άτομο θα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα στο νοσοκομείο ή να επισκεφθεί τον θεράποντα ιατρό του.
-Είναι σημαντικό να ενημερώνεται ο ιατρός για την ημερομηνία του εμβολιασμού και την ώρα και ημερομηνία της εμφάνισης των συμπτωμάτων.
-Οποιαδήποτε αντίδραση στο εμβόλιο θα πρέπει να καταγράφεται στα ειδικά έντυπα του ΕΟΦ.
6.Πώς μπορώ να μάθω περισσότερα.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ζητήσουν περισσότερες πληροφορίες από τον ιατρό ή το φαρμακοποιό τους, ή να επισκεφθούν την ηλεκτρονική διεύθυνση του Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ (www.cdc.gov/nip)
Έγγραφα
ipatitida.doc