Προκαρκινικές βλάβες του τραχήλου της μήτρας και άλλα σχετιζόμενα με τον ιό HPV νοσήματα: υπάρχει εμβόλιο;
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
1.Τι είναι ο HPV.
O ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), είναι ο ιός που ευθύνεται για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, και για τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων (και των 2 φύλων), καθώς και για άλλες πιο σπάνιες μορφές καρκίνου (αιδοίου, κόλπου, πρωκτού, στοματοφάρυγγα). Υπάρχουν περίπου 40 ορότυποι του ιού που προσβάλλουν τη συγκεκριμένη περιοχή. Οι τύποι 6 και 11 συνδέονται συχνότερα με τους γεννητικούς ακροχόρδωνες (κονδυλώματα), ενώ οι τύποι 16,18,31,33 και 45 του ιού έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο HPV μεταδίδεται συνηθέστερα με την σεξουαλική επαφή.
Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 70% των σεξουαλικώς ενεργών ατόμων θα
προσβληθούν από τον HPV κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Περίπου 6.2 εκατομμύρια ανθρώπων προσβάλλονται ετησίως από τον ιό, στις ΗΠΑ. Συνήθως η πρώτη επαφή με τον ιό συμβαίνει νωρίς στην εφηβική ή τη νεαρή ενήλικο ζωή, και αυτές είναι και οι πιο ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες. Χαρακτηριστικό είναι ότι το άτομο που έχει προσβληθεί μπορεί να παραμένει ασυμπτωματικό για πολλά χρόνια μεταδίδοντας τον ιό στους συντρόφους του, χωρίς να το γνωρίζει.
Έχει υπολογιστεί από την Αμερικάνικη Ογκολογική Εταιρεία (AmericanCancerSociety) ότι το 2007, στις ΗΠΑ, πάνω από 9,700 γυναίκες διαγνώστηκαν με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, και 3,700 γυναίκες πέθαναν από τον καρκίνο αυτό.
Από το 2006 κυκλοφόρησαν δύο εμβόλιαπου προστατεύουν από τους 2 τύπους του ιού HPV, οι οποίοι ευθύνονται συνολικά για το 70% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ενώ το ένα από αυτά (τετραδύναμο) προστατεύει και από άλλους 2 τύπους που ευθύνονται για το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων.
Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη.
2.Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται και πότε.
▪ Το εμβόλιο συστήνεται σε κορίτσια 12-15 ετών, αλλά μπορεί να δοθεί και από την ηλικία των 9 ετών. Επίσης, συστήνεται σε νέες γυναίκες 15-26 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί προηγουμένως.
▪ Προτιμάται να εμβολιάζονται πρωτίστως οι γυναίκες που δεν έχουν ακόμη ενεργό σεξουαλική ζωή, ώστε να προστατευθούν πριν έρθουν σε επαφή με τον ιό.
▪Το εμβόλιο έχει έγκριση και για γυναίκες 26-45, όμως σε αυτές τις ηλικίες δεν αποζημιώνεται και το όφελος είναι μικρότερο από αυτό της χορήγησης σε νεότερες ηλικίες, καθώς είναι πιο πιθανό οι γυναίκες αυτές να έχουν ήδη μολυνθεί από ένα ή περισσότερους τύπους HPV, από αυτούς που καλύπτουν τα εμβόλια. .
▪ Όσον αφορά στον εμβολιασμό των αγοριών, που επίσης μπορεί να προσβληθούν από τον ιό HPV, ήδη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) έχει εγκρίνει τον εμβολιασμό των αγοριών-ανδρών 9-26 ετών, προκειμένου να προστατεύονται από τον ιό που προκαλεί κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και ορισμένους σπάνιους τύπους καρκίνου του πέους και του πρωκτού. Επιπλέον, εμβολιάζοντας τα αγόρια προστατεύονται έμμεσα και οι ερωτικοί τους σύντροφοι. Μέχρι στιγμής εμβολιασμός των αγοριών εφαρμόζεται σε χώρες εκτός Ευρώπης (Αυστραλία, ΗΠΑ).
▪ Το εμβόλιο κατά του HPV δεν συστήνεται σε εγκύους, διότι δεν γνωρίζουμε κατά πόσο είναι ασφαλές για την έγκυο και το έμβρυο. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι μελέτες δείχνουν ότι το εμβόλιο δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα κατά τη διάρκεια της κύησης. Προς το παρόν, οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να περιμένουν να εμβολιαστούν μετά τον τοκετό, και εφόσον κάποια γυναίκα, που έχει ήδη ξεκινήσει τη σειρά του εμβολιασμού, ανακαλύψει ότι είναι έγκυος, θα πρέπει να κάνει την επόμενη δόση μετά τον τοκετό.
Δόσεις:
Το εμβόλιο πραγματοποιείται σε 3 δόσεις συνολικά, που ολοκληρώνονται σε χρονικό διάστημα 6 μηνών. Η 2ηκαι η 3η δόση γίνονται σε διάστημα 2 και 6 μηνών, αντιστοίχως, από την 1η δόση.
Η διάρκεια της ανοσολογικής προστασίας που παρέχει το εμβόλιο κατά του HPV, δεν είναι ακόμη γνωστή πλήρως, όπως συμβαίνει και με κάθε καινούριο εμβόλιο. Πάντως, οι μελέτες έχουν δείξει μέχρι στιγμής ότι γυναίκες που το έλαβαν 10 χρόνια πριν, εξακολουθούν και σήμερα να έχουν πολύ καλή ανοσία.
3.Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι του εμβολίου.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και άλλοι σημαντικοί Διεθνείς Οργανισμοί έχουν αποφανθεί για την αποτελεσματικότητα αλλά και για την ασφάλεια του εμβολίου έναντι του HPV. Η εμπειρία μετά τη χορήγηση 200 εκατομμυρίων δόσεων παγκοσμίως δείχνει ότι τα εμβόλια δε συνδέονται με καμία σημαντική παρενέργεια. Η συχνότερη ήπια παρενέργεια ήταν πόνος στο σημείο της ένεσης του εμβολίου. Ωστόσο, οι επιστήμονες θα εξακολουθήσουν να ελέγχουν την ασφάλεια και να καταγράφουν τις πιθανές παρενέργειες του εμβολίου, στο μέλλον.
Σημαντικό είναι ότι το εμβόλιο δεν περιέχει ιώδιο, ή άλλα συντηρητικά που έχουν ως βάση το ιώδιο (πχ. thimerosal). Έχει κατασκευαστεί από τις πρωτεΐνες του εξωτερικού περιβλήματος του HPV ιού, και κατά συνέπεια δεν περιέχει λοιμώδες υλικό.
4.Ο εμβολιασμός κατά του HPV αντικαθιστά τη δοκιμασία κατά Παπανικολάου (τεστ Παπ);
Όχι. Οι γυναίκες που εμβολιάζονται θα πρέπει να συνεχίζουν τον τακτικό (ετήσιο, συνήθως) έλεγχο με τη λήψη επιχρίσματος από τον τράχηλο της μήτρας (τεστ Παπανικολάου), για τρεις λόγους:
(α) το εμβόλιο ΔΕΝ παρέχει προστασία από όλους τους τύπους του ιού HPV, που ευθύνονται για τον καρκίνο του τραχήλου,.
(β) Είναι πιθανό ορισμένες γυναίκες να μην έχουν λάβει όλες τις προβλεπόμενες δόσεις του εμβολίου, (ή να μην έχουν ακολουθήσει το σωστό χρονοδιάγραμμα μεταξύ των δόσεων), και κατά συνέπεια να μην προστατεύονται πλήρως.
(γ) Κορίτσια/γυναίκες που έκαναν το εμβόλιο ενώ είχαν ήδη προσβληθεί από κάποιον από τους 4 τύπους του HPV (που περιέχονται στο εμβόλιο) χωρίς να το γνωρίζουν, ίσως δεν μπορούν να έχουν πλήρως την ανοσολογική προστασία που παρέχει το εμβόλιο.
Τα κορίτσια/γυναίκες που πρόκειται να εμβολιαστούν δεν είναι απαραίτητο να έχουν κάνει τη δοκιμασία κατά Παπανικολάου προηγουμένως. Το τεστ Παπ μπορεί να δείξει αν το άτομο έχει προσβληθεί από τον HPV, χωρίς όμως να διακρίνει τον τύπο του ιού. Επιπλέον, ακόμη και άτομα που μπορεί να έχουν 1 από τους 4 τύπους του HPV ιού (από τους οποίους είναι κατασκευασμένο το εμβόλιο) εξακολουθούν να χρειάζονται προστασία από τους υπόλοιπους τρεις τύπους.
5.Τι άλλο πρέπει να γνωρίζω, τώρα που εμβολιάστηκα.
▪ Το εμβόλιο παρέχει προστασία από τον ιό HPV, ωστόσο είναι εύλογο ότι δεν θεραπεύει μια ήδη υπάρχουσα λοίμωξη.
▪ Μια γυναίκα κινδυνεύει να μολυνθεί με τον ιό HPV καθ’ όλη τη διάρκεια της σεξουαλικά ενεργής ζωής της. Η χρήση του προφυλακτικού δεν προφυλάσσει πλήρως από τη λοίμωξη (κυρίως για τις περιοχές που δεν καλύπτονται), ωστόσο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο των κονδυλωμάτων και του καρκίνου του τραχήλου. Επίσης, προφυλάσσει από όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, με κορυφαίο όλων το AIDS.
▪ Ο τακτικός έλεγχος και η παρακολούθηση με τη δοκιμασία κατά Παπανικολάου είναι απαραίτητος για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, σε στάδιο που η αντιμετώπιση είναι επιτεύξιμη και δυνητικά πλήρης.
6.Πώς μπορώ να μάθω περισσότερα;
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ζητήσουν περισσότερες πληροφορίες από τον ιατρό ή το φαρμακοποιό τους, ή να επισκεφθούν την ηλεκτρονική διεύθυνση του Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ (www.cdc.gov/nip)
Η Μονάδα Εφηβικής Υγείας(Μ.Ε.Υ.) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών λειτουργεί στο Παράρτημα του Νοσοκομείου Παίδων «Π&Αγλαϊα Κυριακού», Μεσογείων 24,6ος όροφος («Πτέρυγα Ελένης Δαλακούρα»).
Τη Μ.Ε.Υ. μπορούν να επισκέπτονται έφηβοι 11-19 ετών, και η οικογένειά τους, για συζήτηση και επίλυση προβλημάτων που τους απασχολούν (ενδοκρινολογικά, βάρους σώματος, διατροφής, άσκησης, δερματολογικά, γυναικολογικά, ψυχολογικά, θέματα σχολικής επίδοσης κ.λπ.).
Οι υπηρεσίες παρέχονται από ειδικούς σε θέματα εφηβικής υγείας και σε ώρες που εξυπηρετούν πάντα το πρόγραμμα των ενδιαφερομένων (απογεύματα).
Πληροφορίες-ραντεβού : Καθημερινά 10.00-14.00
Τηλέφωνο-Fax : 210-7710824 ,213-2009806
Άρτεμις Κ. Τσίτσικα, Μαρία Τσολιά
Έγγραφα
prokarkinikes-blabes-tou-traxilou-tis-mitras-kai-alla-sxetizomena-me-ton-io-hpv-nosimata.docx